Әзербайжан тілі
Әзербайжан тілі (өз атауы — Azərbaycan dili; кейде әзери тілі, әзербайжан түрікшесі деп те аталады) — оңтүстік-шығыс Азияда, яғни ең алдымен Әзербайжан мемлекетінде және Иранның солтүстік-шығысында тараған түркі тілдеріне, соның ішінде оғыз тармағына жататын тіл. Түрік тіліне өте жақын тіл.
Әзербайжан тілі ортағасырлық оғыз түркі тайпаларының батысқа қарай көшуінің нәтижесінде пайда болып, араб және парсы тілдерінің зор ықпалына ұшыраған.
Ол біртіндеп сол аймақтың байырғы тілдерін ығыстырып шығарып, Сафауид династиясы орнағанға дейін сонда үстем тілге айналды.
Тілдің тарихи дамуын екі кезеңге бөлуге болады: ерте (XI–XVIII ғасырлар) және жаңа (XVIII ғасырдан қазірге дейін). Ерте кезеңдегі әзербайжан тілінде парсы-араб тілдерінен енген сөздер, сөз тіркестері және синтактикалық құрылымдар көбірек болған. Сонымен бірге ерте кезеңнің тілінде оғыз ықпалының басым болуымен қатар қыпшақ элементтерінің ықпалын да байқауға болады. XVIII ғасырдан бастап әзербайжан тілі баспасөз және ғылым тіліне айнала бастады, сол себепті ол бір стандартқа келтіріліп, тілдегі көптеген парсы және осман элементтері қолданыстан шыға бастады.
Әліпби
[өңдеу | қайнарын өңдеу]| Aa | Bb | Cc | Çç | Dd | Ee | Əə | Ff |
| Gg | Ğğ | Hh | Xx | Iı | İi | Jj | Kk |
| Ll | Mm | Nn | Oo | Öö | Pp | Rr | |
| Ss | Şş | Tt | Uu | Üü | Vv | Yy | Zz |
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
| Түркі тілдері • Моңғол тілдері • Тоңғыс тілдері • Жапон тілі* • Корей тілі* |
| Ескертпе: *Жапон тілі мен корей тілінің Алтай тілдеріне жататын-жатпайтыны туралы бірыңғай пікір қалыптасқан жоқ. Тағы қараңыз: Пуйо тілдері. |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
